Juliano
Hesperis matronalis
Brassicaceae Cruciferae
Àutri noum : Cassouleto, Joulieto, Jouliano, Jouriano.
Nom en français : Julienne des dames.
Descripcioun :La juliano es uno grando planto emé de flour quouro blanco, quouro vióuleto, segound li pèd. Li fueio soun peréu proun chanjadisso, mai o mens pelouso. Se recounèis à si grapo de flour que li petalo soun quàsi redouno e à si boudousco sus li coustat e pulèu torso. Es uno planto naturalamen raro en Prouvènço que recerco li relarg umido, mai de cop que i'a naturalisado à parti de grano ourticolo.
Usanço :Li flour e li jòuini flour se manjon en ensalado. Se fai un òli emé li grano. Ei tambèn uno planto vertuouso contro lou tussi, lou mau-de-terro, lou prussi e qu'ajudo à pissa.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80 (100) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hesperis
Famiho : Brassicaceae
Famiho classico : Cruciferae
Coulour de la flour :
Vióuleto
Petalo : 4
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Liò : Valoun umide
- Colo
Estànci : Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hesperis matronalis L., 1753
Aglan-de-terro
Conopodium majus
Apiaceae Umbelliferae
Noms en français : Grand Conopode, Conopode dénudé.
Descripcioun :Aquest aglan-de-terro trachis dins li relarg roucaious, li champino, faio e blachiero. Se retrobo mai dins la Prouvènço dóu levant. Èi pas toujour eisa de lou destria de soun cousin Bunium bulbocastanum que ié sèmblo proun e fai peréu uno cabosso dins la terro. Se n'en destrìo de tres biais : li brout an ges de bratèio, la tijo èi boutisso e regado, e li fru an la formo de pero. Coumpara emé lou bizoc que ié sèmblo proun.
Usanço :La cabosso èi manjadisso cruso o cuecho. Se dis qu'èi vertuouso contro li mau d'estoumac.
Port : Erbo
Taio : 0,2 à 0,7 m
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Geoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Conopodium
Famiho : Apiaceae
Famiho classico : Umbelliferae
Ordre : Apiales
Coulour de la flour :
Blanco
Petalo : 5
Ø (o loungour) enflourejado : 40 à 50 mm
Flourido : Printèms
- Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 2200 m
Aparado : Noun
Mai à juliet
Liò : Tepiero roucaiouso
- Champino
- Faio
- Blachiero
Estànci : Subremediterran à Subaupen
Couroulougi : Subreatlantico
Ref. sc. : Conopodium majus (Gouan) Loret, 1886